Safra kesesi kanseri nispeten nadir görülen bir kanser tipidir. Selim nedenlerle uygulanan safra kesesi ameliyatlarının sayısının artması ile birlikte tesadüfen saptanan safra kesesi kanserlerinin sıklığı da artmıştır. Bu kanserler hırçın tabiatları ve erken dönemde çevrelerine yayılmaları nedeniyle kötü bir şöhrete sahiptirler.

Safra kesesi kanserleri genellikle geç belirti veren, sinsi ve hızlı ilerleyen kanserlerdir. En sık rastlanan belirtileri sarılık, karın ağrısı ve hazımsızlık şikayetleridir. Günümüzde safra kesesi kanserleri sıklıkla selim nedenler için yapılan safra kesesi ameliyatından sonra tesadüfen saptanmaktadırlar. Örneğin, safra kesesi taşları nedeniyle safra kesesi çıkartılan hastaların safra kesesi patolojik incelemeye tabi tutulduğunda kese içinde kanser odağına rastlanılabilir.

Safra kesesi kanseri nasıl teşhis edilir?

Safra kesesine özgü şikayetlerle gelen hastalarda genellikle ilk basamak görüntüleme ultrasonografidir. Ultrasonografide safra kesesini düşündürecek şüpheli bulgular izlenmesi halinde BT (Bilgisayarlı Tomografi) ya da MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) gibi ileri düzey tanı yöntemlerine başvurulur. Safra kesesi kanseri ile ilgili ciddi şüphe oluşan hastalarda ise hastalığı evrelemek amacıyla BT veya PET (Pozitron Emisyon Tomografisi) kullanılır. Safra kesesi kanserlerinin tanısında biyopsinin yeri yoktur çünkü biyopsi sırasında hem kanserin karın içine yayılma hem de safra kesesinin delinme riski mevcuttur. Bu nedenle, ileri görüntüleme yöntemleri ile safra yolu kanserinden şüphenilen hastalar cerrahi tedavi adayıdırlar. Biyopsi sadece cerrahi tedavi olabilecek evreyi geçmiş hastalarda eğer tümör yerleşimi uygun ise uygulanabilir.

Teşhisten sonra ilk basamak hastalığın evresinin belirlenmesidir. Evreleme, görüntüleme yöntemlerindeki bulgulara göre yapılır. Safra kesesi kanserinin hangi evrede olduğunu belirlemek yani bulunduğu bölgede çevresini ne düzeyde istila ettiğini, lenf bezlerine veya uzak organlara yayılıp yayılmadığını belirlemek uygun tedavi şemasını belirlemek açısından elzemdir.

Safra kesesi kanseri nasıl tedavi edilir?

Safra kesesi kanserinde tek etkili tedavi yöntemi cerrahi tedavidir. Yapılan standart ameliyat radikal kolesistektomi adı verilen ameliyattır. Bu ameliyatta safra kesesi, komşu olduğu karaciğer bölümü ve çevresindeki lenf bezleri ile birlikte bir bütün olarak çıkartılır. Eğer diğer organlara yapışma varsa, bunlar da çıkartılır.

Tesadüfen saptanan safra kesesi kanserinde (daha önce bahsi geçtiği üzere, selim nedenlerle safra kesesi ameliyatı yapılan ve inceleme sırasında tesadüfen saptanan kanserler) ise tedavi şemasını kanserin safra kesesi duvarında ne kadar ilerlediği belirler. Eğer kanser çok erken evre ise (T1a), ek bir tedavi yapmaya gerek yoktur. Ancak daha ileri evre kanserlerde ek cerrahi yani radikal kolesistektomiyi tamamlamak gerekir.
Cerrahi tedavi uygulanan hastalarda ameliyat sonrasında ve cerrahi tedavi için uygun aday olmayan hastalarda uygulanır. Başlangıçta cerrahi tedavi için uygun aday olmayan hastalar kemoterapiye iyi yanıt verip cerrahi adayı haline gelebilirler; bu nedenle, bu hastalar bu açıdan aralıklı olarak değerlendirilirler.
Işın ya da şua tedavisi, cerrahi tedavi uygulanan hastalarda ameliyat sonrasında ve cerrahi tedavi için uygun aday olmayan hastalarda kemoterapi ile birlikte uygulanabilir ancak etkinliği düşüktür.

Safra kesesi kanserinden kurtulmak mümkün müdür?

Özellikle erken evre hastalıkta kalıcı şifa oranı %100’e yakındır. Buna karşın, ileri evre hastalıkta sonuçlar ne yazık ki umut kırıcıdır. Ancak, günümüzdeki tedavi seçenekleri sayesinde safra kesesi kanserinde yüz güldürücü sonuçlar elde edilebilmektedir.