Kalın bağırsak ve rektum kanserleri, dünyanın çoğu bölgesinde sindirim sisteminin en sık görülen kanser tiplerinden biridir. Son yıllarda tıbbi ve cerrahi tedavilerdeki gelişmelerin yanı sıra hastaya özel yapılan tedavi planlamaları sayesinde tedavi sonuçları belirgin derecede iyileşmiştir.
Kalın bağırsak ve rektum kanserleri erken dönemde kendini genellikle dışkılama alışkanlığında değişme ve makattan kan gelmesi ile belli eder. Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin diğer belirtileri şunlardır:
Kalın bağırsak ve rektum kanseri önlenebilir mi?
Evet. Eğer zamanlı ve düzenli bir şekilde kolonoskopi yapılırsa, kansere dönüşmesi muhtemel polipler yakalanabilir ve çıkartılabilir ve böylece kanser gelişimi engellenebilir. Ayrıca, kanser gelişmiş olsa dahi, erken bir evrede teşhis ve tedavi etmek mümkün olabilir. Dünya Sağlık Örgütü, hiçbir risk faktörüne sahip olmayan sağlıklı bireylerin 45 yaşında kalın bağırsak ve rektum endoskopisi yani kolonoskopi yaptırmasını önermektedir. Risk faktörlerine sahip bireylerin ise daha genç yaşta kolonoskopi yaptırması uygundur. Kalın bağırsak ve rektum kanserleri için tanımlanmış en önemli risk faktörleri polip varlığı, ileri yaş, ailesel yatkınlık, yaşanılan coğrafya, bazı kronik kalın bağırsak ve rektum hastalıkları, beslenme ve yaşam tarzıdır.
Kalın bağırsak ve rektum kanseri nasıl teşhis edilir?
Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin teşhisinde temel tanı aracı kolonoskopidir. Özellikle erken kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin teşhisi için donanımlı bir endoskopi ünitesi ve tecrübeli bir endoskopist önemlidir. Kolonoskopi sırasında, eğer mümkünse, tüm kalın bağırsağın değerlendirilmesi gerekir çünkü çok da nadir olmayarak, aynı anda kalın bağırsağın farklı bölgelerinde de birden fazla kanser odağı görülebilir. Kolonoskopi sırasında şüphe duyulan alandan biyopsi alınır ve patolojik olarak incelenir. Eğer varsa ve uygunsa, şüpheli polipler çıkartılır. Teşhis kesinleştirildikten sonra da hastalığın evrelemesi yapılır. Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin evresinin belirlemesinde endoskopik ultrasonografi, tomografi, MR ve PET gibi yöntemler kullanılır.
Kalın bağırsak ve rektum kanserleri nasıl tedavi edilir?
Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinde temel tedavi seçeneği cerrahidir. Ancak, çok erken hastalık haricinde, sıklıkla kemoterapi ve radyoterapi de devreye girer. Son yıllarda rektum kanserinin ameliyatsız tedavisi de oldukça popüler halde gelmiştir. Ameliyatsız tedavide kemoterapi ve radyoterapiden faydalanılır. Bununla birlikte, her hasta da ameliyatsız tedaviye uygun değidir. Tüm tedavi şeması ise hasta ve hastalığın özelliklerine göre belirlenir.
Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin cerrahi tedavisi zordur ve ciddi deneyim gerektirir. Kalın bağırsak ve rektum kanseri ameliyatları deneyimli merkezlerde kapalı olarak laparoskopik cerrahi veya robotik cerrahi ile yapılabilir. Hastaya sağladığı avantajlar nedeniyle, mümkün olan her durumda ben kapalı ameliyatları tercih ediyorum.
Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin cerrahi tedavisi hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için cerrahi tedaviler bölümündeki "Kalın Bağırsak ve Rektum Cerrahisi" başlıklı yazıya göz atabilirsiniz.
Kalın bağırsak ve rektum olmadan yaşanabilir mi?
Evet. Elbette bu hastaların yaşam kalitesi genellikle eskisi kadar iyi olmaz ama çok da sıkı olmayan bazı beslenme kurallarına uyarak normal yaşantılarını sürdürebilirler. Ameliyatta bağırsağın torbaya alınması gerekebilir. Bu torba geçici veya kalıcı olabilir. Bazı ameliyatlarda ise rektuma ek olarak anüsün de çıkartılması gerekebilir. Bu durumda, hastanın bağırsağı kalıcı olarak torbaya alınır. Bu durumların hepsinde insan vücudu bir süre sonra bu duruma uyum sağlar.
Kalın bağırsak ve rektum kanserinden kurtulmak mümkün müdür?
Evet. Kalın bağırsak ve rektum kanserlerinde tam şifa mümkündür. Hatta son evre hastalıkta dahi mükemmel tedavi sonuçları elde edilebilmektedir. Ancak tedavi sonuçlarını belirleyen birçok faktör olduğu için bu konuda net bir yorum yapmak doğru olmaz.