Evet. Safra kesesi taşlarında ameliyat dışında seçenekler mevcuttur ancak bunların hiçbiri ameliyat kadar güvenli ve etkili değildir. Ameliyat dışı tedavi seçenekleri safra kesesinin korunması ve ameliyat külfetinin olmaması gibi avantajlara sahip görünseler de, hem bu avantajlar görelidir hem de birçok dezavantaja sahiptirler.
Unutmayalım, safra kesesi taşları bir sebep değil, bir sonuçtur. Safra kesesi hasta olduğu için bu taşlar ortaya çıkarlar ve günümüzde safra kesesinin yeniden normale dönmesini sağlayacak bir tedavi yoktur. Bu nedenle, safra kesesi taşları herhangi bir yolla yok edilse dahi, yeni taşların oluşumu çoğu zaman kaçınılmazdır. Yine bu nedenle, ameliyatta sadece safra kesesindeki taşların alınması şeklindeki yaklaşım doğru bir tedavi yöntemi değildir.
Bu seçeneklerden ilki hiçbir şey yapmamaktır. Biz bu yaklaşıma “pasif izlem” adını veriyoruz. Pasif izlemi tercih etmeden önce hastaya mutlaka safra kesesi taşları ile ilişkili riskler ayrıntılı olarak anlatılmalıdır. Bu yaklaşımda hasta safra kesesi taşları ile ilişkili risklere tamamen açıktır.
İkinci seçenek, taş eritme tedavisidir. Bu amaçla sıklıkla “ursodeoksikolik asit” adı verilen bir ilaç kullanılır. Ursodeoksikolik asit aslında insanın safrasında da bulunan bir safra asididir. Safranın inceltilmesini sağlar. Bu ilacın en az altı ay kullanılması gerekir. Ancak, bu ilaç sadece bazı safra taşı tiplerinde etkilidir. Ayrıca, ilaç kesildikten sonra yeniden taş oluşumu sıktır. Bu nedenle, taş eritme tedavisi nadir durumlarda ve uygun seçilmiş hastalarda tercih edilir. Yine bu tedavi seçeneğinde de taşlar eriyene dek, tabi ki eğer erirlerse, hasta safra kesesi taşları ile ilişkili risklere tamamen açıktır.
Üçüncü bir seçenek, taş kırma tedavisidir. Günümüzde artık neredeyse hiç kullanılmamaktadır. Bunun en önemli nedeni, kırılan taş parçalarının ana safra kanalını tıkaması riskidir.
Sonuç olarak, tedavi gerektiren safra kesesi taşlarında en güvenli ve etkili tedavi seçeneği cerrahi tedavidir. Bunun dışındaki tedaviler, cerrahi tedaviye engel durumları olan veya istisnai özelliklere sahip olan hastalarda kullanılırlar.
